HOME
PROJECT
TIPS
AAN DE SLAG
JOUW SUGGESTIE
VOORBEELDEN
MEER INFO??
historiek en aanpak - doelstelling

Historiek en aanpak

Hoe het project is ontstaan en aangepakt

Foto: bibliotheekbezoeker leest in boek.Bibliotheekmedewerkers voelen zich vaak wat onwennig in de concrete omgang met mensen met een handicap of een ontwikkelingsstoornis. Het ligt dan ook niet voor de hand een groep bezoekers met een handicap rond te leiden in de bib. Dat ondervond ook de bibliotheek van Gent, die in de loop van 2000 bij Sig aanklopte op zoek naar informatie over handicap en naar concrete adviezen over hoe je dergelijke bezoeken aanpakt. Een rondvraag bij andere bibliotheken bracht dezelfde behoefte aan het licht. Er bleek dus een algemene nood aan een soort handleiding om bezoekers met een handicap rond te leiden in de bibliotheek.

Sig nam in de loop van 2001 dan ook het initiatief om een project te lanceren met als doel de toegankelijkheid van bibliotheken voor personen met een handicap te bevorderen. Vanuit de inclusiegedachte worden medewerkers van bibliotheken namelijk verwacht een goede gastheer te zijn en personen met een handicap op een gepaste manier te kunnen ontvangen en rondleiden in de bibliotheek.

De oproep tot samenwerking leidde tot heel wat positieve reacties. In eerste instantie werd een stuurgroep opgericht. Daarin zaten behalve Sig-medewerkers vertegenwoordigers van het Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken (VCOB), van diensten voor leesbevordering (Centrum voor Lezen en Informatie (LINC) en het Katholiek Centrum voor Lectuurinformatie en Bibliotheekwerk (KCLB)), van de Bibliotheekschool Gent en van verschillende openbare bibliotheken. Verder nam ook de bibliotheekconsulent van de provincie Oost-Vlaanderen in de beginfase deel. De stuurgroep werkte een model van bibliotheekrondleiding uit, die als basis kon dienen voor aanpassing aan de verschillende doelgroepen. Verder bewaakte de stuurgroep mee het geheel van het project.

In een volgende fase resulteerde een nieuwe oproep in de start van vijf werkgroepen, bestaande uit ervaringsdeskundigen, vertegenwoordigers van organisaties voor personen met een handicap en personeel van openbare bibliotheken. Zij dachten na over tips die belangrijk zijn tijdens een bezoek van de volgende doelgroepen:

  • (a) personen met een verstandelijke handicap,
  • (b) dove en slechthorende personen,
  • (c) blinde en slechtziende personen,
  • (d) personen met ontwikkelingsstoornissen, en
  • (e) personen met een motorische handicap.

Voor elk van de doelgroepen werden bij het klassieke stramien van een bibliotheekrondleiding aandachtspunten geformuleerd en ondersteunende materialen ontwikkeld (bijvoorbeeld een folder, een kijkboek, aangepaste opdrachten, enz.).

Mensen wachten aan de balie van de bib.Nadat de resultaten uit de werkgroepen werden teruggekoppeld naar de stuurgroep, groeide het geheel verder uit in de schoot van Sig. Teksten werden samengebracht en verwerkt. Van bij aanvang was het de bedoeling alle materiaal via het internet ter beschikking te stellen van alle bibliotheekmedewerkers. Op die manier kwamen we tegemoet aan de vraag om elke rondleiding voor bezoekers met een handicap op maat aan te passen. Daarnaast hebben we ook een gedrukte handleiding voor alle openbare bibliotheken voorzien.

Het resultaat is deze website en gedrukte handleiding met als titel: Anders-naar-de-bib. Bezoek op maat van personen met een handicap of ontwikkelingsstoornis.

Onze dank gaat in de eerste plaats uit naar de Cera Foundation. Zij geloofde in het project en zorgde mee voor de financiële ondersteuning. Het Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken (VCOB) danken we speciaal voor het verspreiden van de gedrukte handleiding aan alle openbare bibliotheken in Vlaanderen.

Verder zijn we ontzettend veel dank verschuldigd aan alle leden van de stuurgroep en respectievelijke werkgroepen van het project.

Een woord van dank gaat ten slotte ook uit naar:
  • de bibliotheken van Antwerpen, Destelbergen, Gent en Sint-Kruis (Brugge), waar proefrondleidingen doorgingen
  • Tine Vandamme, Jos Valkenborg, Luc Kockelbergh, Sabine Sinnaeve en Inge Ranschaert voor bijkomende feedback
  • De Belgische Confederatie voor Blinden en Slechtzienden en Studio Lineair voor de beelden over slechtziendheid
  • KuMen voor het ter beschikking stellen van hun kijkboek
  • Ilse Coucke voor de illustraties bij het waar-of-niet-waar-spel
  • Hilde Braet en Jos Neyt voor de foto’s
  • de bibliotheken van Destelbergen, Kortemark en Sint-Kruis (Brugge) voor de gastvrijheid tijdens de fotosessies
  • alle bereidwillige figuranten en al wie op de een of andere manier heeft bijgedragen tot het welslagen van dit project.


Liesbet Vancraeynest en Sabine Willaert
september 2003

Terug naar boven
Voor de stuurgroep zijn dat:
  • Annemie Arras (bibliotheek Bree)
  • Marian Bulckaen (bibliotheek Gent)
  • Ria Daems, Gentbrugge
  • Jenny Dheedene (Bibliotheekschool Gent)
  • Nadia Gommeren en Ilona Pilchart (KCLB)
  • Geert Ruebens en Elly Van Acoleyen (VCOB)
  • Patrick Van Damme (bibliotheekconsulent Provincie Oost-Vlaanderen)
  • Paul Vandeweerdt (LINC)
  • Sabine Willaert, Liesbet Vancraeynest en Roberto Colautti (Sig)

Terug


Voor de werkgroepen zijn dat:

Verstandelijke handicap

  • Marian Bulckaen (bibliotheek Gent)
  • Rita Deheusch (bibliotheek Sint-Niklaas)
  • Ilse Coucke, Brugge
  • Jan Deschutter en Myriam Mortier(MPI Sint-Lodewijk, Wetteren)
  • Koen Deweer (GWK-Handicum, Assenede)
  • Ria Dhondt (Dienstencentrum Mozaïek, Oostakker)
  • Titi Lamoen (bibliotheek Kontich)
  • Stinne Schaerlaecken (KVG, Antwerpen)
  • Anita Schrauwen (bibliotheek Essen)
  • Lut Spanhove (bibliotheek Lovendegem)
  • Erna Vandenabeele (bibliotheek Puurs)
  • Kris Verstichel, Ledeberg
  • Marie-Christine Willems (bibliotheek Buggenhout)

Slechthorendheid/doofheid

  • Caroline Coussens (Revalidatiecentrum Grotenberge, Zottegem en
    Revalidatiecentrum Ter Kouter, Deinze)
  • Roos D'hoore (Cultuur voor Doven, Gent)
  • Nadine Poppe (bibliotheek Gent)
  • Mia Rooms-De Smet (Onder Ons, Antwerpen)
  • Karin Vandewalle (bibliotheek Destelbergen)

Slechtziendheid/blindheid

  • Mieke Brouwers (bibliotheek Antwerpen)
  • Henri Demeyer en Christa Vandezande (Blindenzorg Licht en Liefde, Varsenare)
  • Joke Huysmans (Koninklijke Maatschappij voor Blinden en Slechtzienden, Antwerpen)
  • Marc Renckens en Emmy Coene (bibliotheek Hechtel-Eksel)
  • Marc Van Engeland (bibliotheek Laakdal)
  • Ingrid Vandekelder (Vlaamse Luister- en Braillebibliotheek, Brussel)

Ontwikkelingsstoornissen

  • Rita Bollaert (Zit Stil, Wilrijk)
  • Rita Deheusch (bibliotheek Sint-Niklaas)
  • Sandra Kolen, Kessel-Lo
  • Hilde Melckenbeek (bibliotheek Lede)
  • Danny Theuwis (bibliotheek Leuven)
  • Sonja Van Cutsem (bibliotheek Halle)
  • Magda Vandenberghe (bibliotheek Lier)

Motorische handicap

  • Filip D’Hooghe (KOC Sint-Gregorius, Gentbrugge)
  • Ariane Kegels, Leuven
  • Annemie Neukermans (bibliotheek Gent)

Terug